نزار بێجان: ژخوە ئەڤ دەستهەلاتە روخایه، بەلێ تنێ خوە لسەر ڤێ پرسێ را گرتیە، بسالانە ئەڤ پرسەیە وەکی چەکەکێ ژ بو خوە ل ههمبهر چڤاکێ بکار تینت و دبێژت: ئەرێ ههكه ئەم نەبین کی دێ وە برێڤەبت؟ لێ بەلێ ئەز دبێژم گەلێ مە خوهدی ئەزمونە و بسەدان کەسێن بسپۆر و شارەزا هەنە ئەڤێ خەلکێ برێڤە ببن…
نزار بێجان: ژخوە ئەڤ دەستهەلاتە روخایه، بەلێ تنێ خوە لسەر ڤێ پرسێ را گرتیە، بسالانە ئەڤ پرسەیە وەکی چەکەکێ ژ بو خوە ل ههمبهر چڤاکێ بکار تینت و دبێژت: ئەرێ ههكه ئەم نەبین کی دێ وە برێڤەبت؟ لێ بەلێ ئەز دبێژم گەلێ مە خوهدی ئەزمونە و بسەدان کەسێن بسپۆر و شارەزا هەنە ئەڤێ خەلکێ برێڤە ببن…
دیمانەی بۆپێشەوە لەگەڵ بەڕێز نزار بێجان نڤیسكار و چالاكڤانێ سڤیل سەبارەت بە هەلومەرجی کوردستان و پرسی ڕاماڵینی دەسەڵات.
بۆپێشەوە: هەلومەرجی سیاسی کوردستان ڕوو لە ئاڵوگۆرە، خواستی ڕاماڵینی دەسەڵات تادێت بەرین دەبێتەوە، چۆن دەکرێت خواستی ڕاماڵین بگۆردرێت بە بزووتنەوەی ڕاماڵین؟
نزار بێجان: ژخوە ئەڤ دەستهەلاتە روخایه، بەلێ تنێ خوە لسەر ڤێ پرسێ را گرتیە، بسالانە ئەڤ پرسەیە وەکی چەکەکێ ژ بو خوە ل ههمبهر چڤاکێ بکار تینت و دبێژت: ئەرێ ههكه ئەم نەبین کی دێ وە برێڤەبت؟ لێ بەلێ ئەز دبێژم گەلێ مە خوهدی ئەزمونە و بسەدان کەسێن بسپۆر و شارەزا هەنە ئەڤێ خەلکێ برێڤە ببن، هەردیسا ئەگەر ئەڤ جڤاکە جڤاکەکا بێ ئومێد و ژناڤچویی با دا پشتی بزاڤا گۆڕان خوە ونداکهت و بێدهنگ بیت، لێ بەروڤاژی جڤاکا مە جڤاکەکا خوەدان ئیرادە و بهرخودێره كو دهمێ بزاڤا گۆڕان ژی سهرهلدای دیسا باوهریا خوه و ئهو هێزا خوه یا نخافتی نهدانه كێلهك وێ و ههر وهك خوه نخافتی ما، كو ئهڤ تهخا جڤاكی دێ ل ڕۆژا قهومینێ دهركهڤن و وان ڤالاتیا بڕهنگهكێ چاڤهڕێ نهكری دێ پڕ كهن.
بۆپێشەوە: لە حاڵەتی وەرێکەوتنی بزووتنەوەی ڕاماڵینی دەسەڵاتدا وڵاتانی ناوچەکە، بێدەنگ دانانیشن و دەخالەت دەکەن، پێویستە چۆن ڕووبەڕووی دەخالەتی وڵاتەکان ببنەوە؟
نزار بێجان: ئەگەر هات و ئەڤ دەستهەلاتە هەلوەشیا پێدڤیە ئەڤ کەسێن خوهدی ئهزمونێن ڕۆلێ ئهلترناتیڤ دگێڕن و ئەڤ دەستهەلاتە وەرگرتین پەیوەندیێن خوە ب مهرهما ئهزمونداریێ بهری ههر تشتی ل گەل کوردا و روژئاڤایێ کوردستانێ خوەش بکت و پاشی ژی لسهر ئاستهكا گونجای سەدێ سەد دگەل دهولهتا عێراقێ ههڤپهیمانیا خۆ درست بكهت. ئەگەر پەیوەندیێن گهلێ باشور دگەل کوردێن دی و دهولهتا عێراقێ خوەش ببن ئێدی تههدیدا تورک و فارسا بێ واتەیە و چ باندورا خوە نابت، ژبهر كو وی دهمی دهولهتهك فهرمی دبیته موخاتهبێ ههر داگیركارهكێ. ژ ئالیهكێ دی ژی
بۆپێشەوە: لەحاڵەتی گۆرانی هاوسەنگی هێز و دروستبوونی بۆشایی دەسەڵاتدا، دەبێ چ بکرێت؟
نزار بێجان: پشتی کو ئەڤ دەستهەلاتە تێت گهۆرین وەکی تو موبایلا خوە فورمات بکی دێ هەرتشت ئێت ژێبرن و ددەمەکی نێزیکدا هەموو ڤالاتی دێ ژلایێ كهسایهت و قادێن هشمهندێن نخافتی یێن جڤاكێ كو پهڕاوێزكری ماینه ب دل وجان و باوهریهكا ئێكجار ژ بهر وێ بێ ئهلترناتیڤیا ههی دێ هێته پڕكرن. چونكه ل ڕێكا وێ قادا بهرباس دێ سەربورا رابهوڕی هەموو یێ وهك چرایێن ئازادیێ و سهركهفتنێ ڕۆل ههبیت و دێ بڤان سەرپێهاتیا پێشیا خوە بینت و گاڤا هاڤێژت.
بۆپێشەوە: دەسەڵات ئەگەر لە جێگایەک ڕابماڵرێت، بە ئاسانی واز ناهێنن و دەست بۆ چەک و هێزی چەکداریان دەبەن، دەبێ چۆن ڕووبەڕووی ئەو حاڵەتە ببینەوە؟
نزار بێجان: ئەڤ دەستهەلاتە نەشێت هێزێ بکار بینت ژبەرکو د تەمەنێ خوەدا چوجارا هێزا خوە ژ یاسایێ وەرنەگرتیە، هەر هێزا خوە یا ژ ناڤچەگەری و عەشیرەتی و ژ چینا هەژار وەرگرتی لەوما لگەل هلوەشیانا خوە نەشێت هێزا چەکی بکار بینت، بو نومونە ئەو خوەنیشاندانا ل زاخۆ سەدەم نە تەنێ شوفێر و سەرکێن ترێلا بوو سەدەم ئێش و ئازارێن چەندین سالا بو کو گەنجێن زاخو لڤاندین و هەردیسا وەدیت ل زاخو چەند ئەندامێن دەستهەلاتێ برینداربوون و نەشیان چەکی بکار بینن و نەشێن ژی، ژلایهك دی دێ كهڤنه ژێر لێپرسینێن دژوار و ڕژدێن ناڤنهتهوهیی و گهلهری و زێدهتر دێ ڕهوشا خۆ وێران كهن، ههلبهت بێ خوین ئازادی بدهستڤه ناهێت و قوربانی دێ ههبن، بهس ئهو قوربانی دێ بنه ڕزگاركهرێ سهرهكی و دێ خوینا وان بیته هێزا ڕوخینا زویتر یا دهستههلاتێ.
بۆپێشەوە: حزبەکانی دەسەڵات چۆن ڕووبەڕووی ناڕەزایەتی و بزووتنەوەی جەماوەری دەبنەوە بۆ پاراستنی دەسەڵاتیان؟
نزار بێجان: تا ئاستهكێ د ملێ میلیتاریێن ئهمنی دبیت هندهك ژلایێ دهستههلاتێ پێنگاڤێت ڕژد بهێنه چاڤهڕێ كرن، لێ ئالیێ پۆلیس و پێشمهرگه كو بهشهكن ژ جڤاكا ستهم لێكری ئهو نهشێن وان بكار بینن. دهستههلات بخوه ژی ژ وان ب باوهر نینن، لهورا بهری دهمهكی وان هێزێن دهرهكی وهك پێشمهرگه دامهزراندینه و لسهر ناڤێ پێشمهرگه ڕاهێنانێن تایبهت ب وان كرینه. ئهڤ هێزه بهشهك ژ وان ژ عهرهبێن دهوروبهرێن موسل پێك دهێن و بهشهك ژی میلیشیاتێن ڤهجهماندی ژ خهلكێ رۆژئاڤانه كو ب ناڤێ پێشمهرگێن سوپاێ ڕۆژ دهێنه ناسین و گهلهك جاران هاتیه دیتن كو هاتینه بكار ئینان و گهلهك شدهت ژی بكار ئیناینه. بۆ نمونه ل شنگالێ ل ههمبهر گهلێ ئێزدی ل خانهسۆرێ گوله ل خهلكێ سڤیل و هێزێن یهبهشێ ڕهشاندن و كوشتی و بریندار ژێ كهفتن. ل شێلادزێ ژی ئهڤ هێزه هاتنه بجی كرن و ل خۆپێشاندانا ڤێ دوماهیێ ل زاخۆ ژی زانیاری ههنه كو ئهڤ هێزه هاتبوون بكار ئینان. ههلبهت ئهم دڤێت وهجگرتنا وان ژ هێزێن توركی ژی ژبیر نهكهین كو دهێته چاڤهڕێ كرن چ ب ئاشكرا و چ نهێنی وهج ژ وان ژی بهێته گرتن، كو دێ بیته ئهگهرا خوینڕشتنێ لێ كورت ماوه.