دیمانە لەگەڵ کۆمۆنیست و ڕاگەیاندکار بنار مستەفا سەبارەت بەڕۆڵی تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان
بنار مستەفا: لە کاتێکدا کە تەواوی میدیا زەبەلاحەکان بە دەستی چینی دەسەڵاتدارەوەن و کرێکاران و هەڵسوڕاوانی چالاکی ئەم مەیدانە کەمتر دەستیان بە میدیای هاوشێوە دەگات، سۆسیال میدیا دەرفەتێکە بۆ پڕکردنەوەی ئەو کەلێنە و لە ڕێگەیەوە دەتوانرێت دەنگ بگات بە کۆمەڵگە…
دیمانە لەگەڵ کۆمۆنیست و ڕاگەیاندکار بنار مستەفا سەبارەت بەڕۆڵی تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان
بۆپێشەوە: کاریگەری سوشیال میدیا لەسەر بزوتنەوەی نارەزایەتی جەماوەری چۆن دەبینن؟
بنار مستەفا: سەربەخۆ لەسەر ناوەرۆکی خودی نارەزایەتییە جەماوەرییەکە و ئامانجەکانی، ئەگەر بەشێوەیەکی گشتی سەبارەت بەم بابەتە بدوێین، ئەوا دەکرێت سۆشیال میدیا بە چەندین شێوە کەڵکی لێ وەربگیرێت بۆ پشتیوانی و ڕێکخراوکردنی ناڕەزایەتییە جەماوەرییەکان. لە بەکارهێنانییەوە وەک ڕاگەیاندن، تا گەشتنی دەنگ بە زۆرترین کەس، لە دەرفەتی ڕێکخستنەوە تا ڕووماڵی ڕووداوەکان و خستنەڕووی ڕاستییەکان وەک خۆی.
لە کاتێکدا کە تەواوی میدیا زەبەلاحەکان بە دەستی چینی دەسەڵاتدارەوەن و کرێکاران و هەڵسوڕاوانی چالاکی ئەم مەیدانە کەمتر دەستیان بە میدیای هاوشێوە دەگات، سۆسیال میدیا دەرفەتێکە بۆ پڕکردنەوەی ئەو کەلێنە و لە ڕێگەیەوە دەتوانرێت دەنگ بگات بە کۆمەڵگە و بەتایبەتی ئەو کەسانەی مەبەستن. هەروەها لە ڕێگەیەوە دەکریت چەلاکوانان لە شار و وڵاتی جیاوازەوە دەنگیان بە یەک بگات، دەرفەتیان دەبێت کۆبوونەوە ئەنجام بدەن و ڕاوێژ و زانیاری و بابەتی تری بە کەڵک بگەیەننە یەکتری. دەرفەت دەکاتەوە، کە هەر کەسێک لە کونج و کۆڵانێک بابەتێکی بەرچاو کەوت یان بۆچوون و تێڕوانینێکی دیاریکراوی هەبوو لە ڕاستای بەهیزکردنی ناڕەزایەتییە جەماوەرییەکان سوودمەندبێت، ئەوا خۆی دەست بەکار بێت و چاوەڕوانی ئەوە نەبیت، کە ئاخۆ میدیایەک ئامادەیە بابەتەکەی بۆ بگەێنیت یاخود نا.
دەتوانم بێشک بڵێم، کە ئەم دەرفەتانەی کراونەتەوە دەتوانیت مەیدانێکی گرنگ بێت بە خزمەتکردن و دانی سیاسەتی دروست بە ناڕەزایەتییە جەماوەرییە جیاوازەکان و بە سەرکەوتن گەیاندنیان، بەڵام ئەمانە لە خۆوە و تەنها بە بوونی سۆسیال میدیا ڕوونادەن، بەڵکو بوونی هەڵسوڕاوانی پێویست و کارکردنی بەردەوام و جددی لەم مەیدانەدا دەخوازێت. هەروەها جیانەکرێتەوە لە بزووتنەوە جەماوەرییەکان و نەکرێتە جیهانێکی جیاواز و دابڕاو لە کۆمەڵگە، بۆ نمونە لە خۆپیشاندان و مانگرتنەکان، بەڵکو لە چوارچیوەی خۆیدا کاری لەسەر بکرێت و ببێتە ئامرێزێکی ئەو خەباتە.
بۆپێشەوە: لەشکری بەرین و بێئەژماری بەکاربەری تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان، جگە لە واڵی فەردی و ماڵی تایبەتی، دوورو نزیک خەریکی کاری هاوبەش، رێکخراو، وابەستەی پەیمانێکی کۆمەڵایەتی نین، ئەمە چ کاریگەرییەکی لەسەر بزوتنەوە کۆمەڵایەتی و سیاسیەکان… داناوە؟
بنار مستەفا: تا ئاستێک ئەمە دروستە، بەداخەوە. ئەگەر چی بوونی سۆسیال میدیا دەرفەت دەدات بەو چالاکوانانەی ئەو چینەی کەمترین ئیمکاناتیان لە بەردەستدایە بۆ سوود لێوەرگرتن لێی، بەڵام لێرەشدا زۆر جار دەبینین، کە ئەوانە زیاتر بەکاری دەهێنن و سوودی لێوەردەگرن، کە کەناڵی تری ڕاگەیاندن و هۆکارەکانی تری پەیوەندییان بە شێوەیەکی بەرچاو لە بەردەستدایە. لە سۆسیال میدیاشدا یەکگرتن و کاری ڕێکخراوەی هەڵسوڕاوانی ئەو بەشەی کۆمەڵگە، کە گۆڕانی ڕیشەیی کۆمەڵگەیان ئامانجە دووبارە بە پێی پێویست نییە و پەرتەوازی پێوە دیارە.
هەڵبەت ئەمە کاریگەری نەرێنی دەبێت، ئەگەر هەوڵی کۆکردنەوەی نەدرێت و بە پەرتوبڵاوی بمێنێتەوە. باشتر وایە ئەوانەی کە بۆیان گرنگە ناڕەزایەتییە جەماوەرییەکان بە سیاسەتی شێلگیرانە بەرچاوڕوونی پێبدرێت و بەهێزتر و چالاکتر بکرێت، و دەنگی بگەێندرێتە کۆمەڵگە و هەموو جیهان، تا هەنگاوی پێویست هەڵنێ بەرەو سەرکەوتن، ئەوا دەبێت هەوڵ بدرێت پێکەوە بەرنامەڕێژی بۆ بکرێت و کارەکان دابەش بکرێن و بەردەوام بەرنامەی هەنگاوی چوونە پێشەوەی بۆ دابندرێت. ئەمە دەتوانێت ڕێگایەکی دروست بێت بۆ سوود وەرگرتنێکی بە کەڵک لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان.
بۆپێشەوە: دەوترێت فەیس بوک خراپترین شوێنێکە بۆ کاری سیاسی و رێکخراوەیی… ئێوە لەو بارەیەوە دەڵێن چی؟
بنار مستەفا: هەڵسەنگاندن بەتەنها لەسەر خودی فەیسبووک خۆی بە بۆچوونی من دروست نییە، بەڵکو پێویستە قسە لەسەر چۆنیەتی بەکارهێنانی بکریت. فەیسبووک تۆڕێکی کۆمەڵایەتییە و دەکریت بە مەبەستی ڕاگەیاندن، پەیوەندی کردن، تۆڕ دروستکردن و چەندین هۆکاری تر کەڵکیان لێوەربگیرێت. چۆنێتی بەکارهێنانەکەی دەبێتە ئەنجامی باشی یان خراپی، نەک خودی کەناڵەکە.
هەڵبەت کاری سیاسی و ڕێکخراوەیی بە تەنها لە فەیسبووک ناکرێن و کۆمەڵگە مەیدانی سەرەکییەتی. فەیس بووک و تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی تر دەتوانن سوودیان لێ وەربگیرێت بۆ پاڵپشتی کردنی کارە سەرەکییەکە، واتە لە گۆشەیەکەوە خزمەت بکات، نەک ببێتە ئەلتەرناتیڤ کۆی پڕۆسەکە. بێگومان لایەنی نەرێنیشی هەیە، ئەگەر بە تایبەتی بە هەڵە بەکاربهێندرێت، کە ئەمەشیان ئەهێنێت زۆر قسەی لەسەر بکرێت.
من پێم وایە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان دەتوانیت کەڵکیان لێ وەربگیرێت و ئامرازێکی گرنگ بن بۆ پتەوکردنی کار و ئامانجە سەرەکییەکە. دەسەڵاتدارانیش لەمە تێگەشتوون و مامەڵەیان جیاوازە لەگەڵ بوونی سۆسیال میدیادا. بۆیە لە ناڕەزایەتییە جەماوەرییەکانیشدا، سۆسیال میدیا دەکرێت بکرێتە ئامرازێک بۆ سوود وەرگرتن لێی.